Nie mam siły… Chce mi się spać, nie mam energii, nic mi się nie chce. Wydaje mi się, że mógłbym iść po prostu spać. Ale gdy jestem już w łóżku, to nie zasypiam. Nie rozumiem tego zmęczenia, poczucia niemocy i tego, że do wszystkiego muszę się zmuszać…
Wersja audio
Nastolatkowie mogą doświadczać różnych rodzajów zmęczenia – zarówno fizycznego jak i psychicznego! Oto kilka typów zmęczenia, które mogą występować u nastolatków:
Zmęczenie fizyczne:
Może być spowodowane aktywnością fizyczną, treningiem sportowym lub intensywnym wysiłkiem, a także niewłaściwym snem, np. zbyt krótkim czasem snu, czy też nieregularnymi porami snu.
Zmęczenie psychiczne:
Wynika z intensywnego myślenia, analizowania, rozwiązywania problemów i uczenia się. Za zmęczenie psychiczne jest odpowiedzialny także stres związany z egzaminami, zadaniami domowymi, relacjami społecznymi czy presją rówieśników. Czasami jesteśmy w napięciu i nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy.
Zmęczenie emocjonalne:
Intensywnie przeżywane emocje, takie jak smutek, gniew, złość czy niepokój, wpływają na zmęczenie emocjonalne. Problemy z regulacją emocji, mogą prowadzić do wyczerpania. Czasem nie wiemy, że te emocje nam towarzyszą! Gdzieś czujemy dyskomfort, ale nie potrafimy go nazwać, albo nie zwracamy na niego uwagi.
Zmęczenie ekranowe:
Wynika z długotrwałego korzystania z elektronicznych urządzeń, takich jak komputer, smartfon czy tablet. Długotrwała ekspozycja na ekrany, może prowadzić do zmęczenia wzroku i ogólnego uczucia zmęczenia.
Zmęczenie społeczne:
Pojawia się pod wpływem zmęczenia interakcjami społecznymi i utrzymywania relacji z rówieśnikami. Hałas, duża grupa osób i chęć wypadnięcia „dobrze” bywa męczące. Presja społeczna i potrzeba dostosowania się do norm społecznych mogą być źródłem przemęczenia.
Zmęczenie biologiczne:
Wiąże się z niewłaściwym odżywianiem – nieregularnymi posiłkami, dietą bogatą w wysoko przetworzone lub słodkie produkty, napoje energetyzujące. Poza tym okres dojrzewania to także zmiany hormonalne, które mają wpływ na poziom energii i samopoczucie.
Zmęczenie spowodowane nadmiarem aktywności:
Wielozadaniowość, mnogość podejmowanych aktywności, multitasking to bardzo obciążający dla organizmu styl życia. Czasem jednak musimy tak działać, bo tempo współczesnego życia nie pozostawia wyboru. Poobserwuj się, kiedy czujesz najwięcej mocy. Nie planuj dużego obciążenia na porę dnia, w której miewasz słabszą formę.
Zmęczenie związane z brakiem motywacji:
Brak motywacji do wykonywania codziennych obowiązków i zadań szkolnych, może prowadzić do uczucia wyczerpania. Na dole artykułu znajdziesz kilka motywacyjnych propozycji. Może któraś z nich Ci pomoże?
Zmęczenie nadmiarem bodźców:
Czyli inaczej przebodźcowanie. Jesteśmy na nie narażeni i nie bardzo możemy od niego uciec. Jednak możemy sobie uświadamiać, na ile czynników jesteśmy zmuszeni zareagować, ile decyzji jest do podjęcia, ile wyborów do dokonania, ile informacji i bodźców do przyswojenia? Na każdym kroku mamy mnogość możliwości. Nic dziwnego, że to nas męczy.
Warto pamiętać, że te rodzaje zmęczenia często się przenikają, a jedno może wpływać na drugie. Niezależnie od przyczyny, polecam Ci zwrócenie uwagi na 3 ważne obszary:
- Wysypiaj się. Nie chodź zbyt późno spać. Ustal regułę i trzymaj się jej. Czytaj do spania podręczniki. Na pewno znużą Cię lepiej niż cokolwiek innego.
- Zadbaj o odpoczynek psychiczny. Najłatwiej go uzyskać poprzez rozmowę z drugą osobą. Wtedy pozwalasz wybrzmieć swoim myślom, przestajesz być z nimi sam, łapiesz nową perspektywę. Dobrą okazją do tego będzie spacer.
- Dotlenienie się na świeżym powietrzu, ruch i rozmowa ma nieocenioną moc.
MOTYWACYJNY SAMOUCZEK
Motywacja to kluczowy element osiągania celów i sukcesu w życiu. Jednak dla wielu nastolatków znalezienie motywacji może być sporym wyzwaniem. Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc Ci odnaleźć motywację i zrealizować swoje cele:
Odkryj swoje pasje:
Zastanów się, co naprawdę kochasz robić. Twoje pasje mogą być źródłem niesamowitej motywacji. Kiedy robisz to, co kochasz, łatwiej jest utrzymać zaangażowanie.
Określ cele:
Zdefiniuj krótko- i długoterminowe cele. Cele powinny być konkretne, mierzalne i osiągalne. Określ, dlaczego te cele są dla Ciebie ważne.
Rozbij cele na kroki:
Podziel duże cele na mniejsze, łatwiejsze do osiągnięcia kroki. To sprawi, że cały proces stanie się lepiej zarządzany i bardziej osiągalny.
Stwórz plan działania:
Opracuj plan, jak zamierzasz osiągnąć swoje cele? Sporządź harmonogram i trzymaj się go. Śledź swoje postępy i dostosuj plan w miarę potrzeb.
Wsparcie społeczne:
Porozmawiaj z rodziną, przyjaciółmi lub nauczycielami o swoich celach. Dziel się swoimi sukcesami i przeciwnościami. Wsparcie społeczne może być ogromnym źródłem motywacji. Nie poddawaj się, gdy coś Ci nie wyjdzie. Nie wstydź się tego! Nie myli się tylko ten, kto nic nie robi. Jeśli coś robisz, próbujesz, szukasz, a więc i popełniasz błędy! Popełnianie błędów jest częścią procesu edukacyjnego w każdej dziedzinie. To oznacza, że wszystko działa jak należy.
Poznaj swoje mocne strony:
Określ, w czym jesteś dobry i korzystaj z tych umiejętności do osiągania celów. Pewność siebie zwiększa motywację.
Zadbaj o zdrowie:
Regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu mają wpływ na poziom energii i motywacji. Dbaj o swoje ciało, a zobaczysz pozytywne efekty w innych obszarach życia.
Unikaj porównywania się do innych:
Nie ma dwóch takich samych osób ani dwóch takich samych okoliczności życiowych. Czasem bywamy do siebie podobni, ale każda historia jest inna. Każdy ma swoją ścieżkę życiową. Skup się na własnych celach i postępach, zamiast porównywać się do innych. To, co działa na kogoś innego, niekoniecznie zadziała dla Ciebie!
Przezwyciężaj przeszkody:
Bądź gotów na przeciwności losu. Każdy napotyka trudności – potraktuj je jak wyzwanie do pokonania!
Upewnij się, że Twoje cele są zgodne z Twoimi wartościami i przekonaniami. Działanie zgodne z tym, co jest naprawdę dla Ciebie ważne, motywuje bardziej niż cele narzucone przez innych. Pamiętaj! Motywacja może przychodzić i znikać. Ważne jest, abyś pracował nad nią systematycznie, posługując się technikami samodyscypliny. Przez pasję do celu! To sposób, który chciałem Ci polecić. Ale są też inne. Niektórych motywuje podążanie za autorytetami, ludźmi, których podziwiamy, innych ambicja czy założenia filozoficzne, w które wierzą. Szukaj swoich motywatorów!